Devan Lalwa (Franz Kafka, 1915)

Devan lalwa, gen yon gad. Pandan l ap kanpe la devan lalwa, yon abitan abòde li, e mande l pou l jwenn aksè lalwa. Men gad la di li pa ka jwenn aksè lalwa nan moman sa. Abitan an konsidere sa, epi li mande l si li ka antre pita. “Li posib,” gad la di, “men pa kounye a.” Paske pòtay la ouvè, kòm dabitid, e gad la kanpe sou kote a, moun lan koube do l pou l ka gade ladan l. Gad la remake sa. Li ri epi li di konsa: “Si w oze, al eseye antre malgre prigad mwen. Men fè atansyon! Mwen pwisan anpil, sepandan mwen se gad ki mwens pwisan lan tout la. Nan chak koridò te gen youn gad apre lòt, e chak pi terib pase denyè a. Twazyèm gad la menm, li sitèlman terib ke mwen pa ka sipòte gade li.” Abitan an pat atann difikilte sa yo; dapre li, Lalwa ta dwe disponib pou tout moun nan tout tan, men lè li gade gad la, avèk gwò manto fouri li ak gwò nen pwenti li ak bab mens e nwa li, li deside tann jiskake l resevwa pèmisyon. Gad la ba l yon chèz e kite l chita sou yon kote pòt la. Li chita la plizyè jou ak an. Li eseye genyen pèmisyon antre anpil fwa, e pèsistans li annuiye gad la. Souvan gad la mande l kèk kestyon osijède kay li e lòt bagay konsa, men kestyon yo toujou pose ak endiferans, pòtre yon gwo chabrak, epi anfinal li toujou di ke moun poko gen dwa antre. Abitan an, ki te mennen anpil bagay avè l pou vwayaj li, bay tout pou l grese pat gad la. Gad la aksepte tout, men li toujou di konsa: “Map sèlman pran bagay sa yo pou w pa panse ou te neglije anyen.” Pandan pakèt ane sa yo, moun lan fikse atansyon li sou gad la nèt. Li bliye lòt gad yo, e li kòmanse panse ke gad sa se sèl barye devan Lalwa. Li modi malchans li, dabò li rele; men pita, lè l vin pi gran, li bougonnen sèlman. Li devni enfanten, e pandan ane yo pase li kòmanse rekonèt pis ki abite nan manto fouri li yo, e li mande pis yo ede l chanje lide gad la. Alafen, vizyon moun lan kòmanse deteryore, e li pa konnen si fènwa ap vini oubyen je li yo ap tronpe li. Nan nouvo fènwa sa, li ka sèlman konsyan ke gen yon gwò limyè kap soti potay Lalwa san fen. Kounye a pa gen apil tan ki rete pou li. Anvan li mouri, tout eksperyans ki te rive pandan ane yo devan pòtay la ransanble nan tèt li, e yo fè l jwenn sèl kestyon ke li pat mande gad la a. Li fè yon siyon, paske li pa ka leve kò rèd li ankò. Gad la dwe koube do li, paske abitan an te fin ratresi anpil. “Kisa ou vle konnen kounye a,” gad la di. “Ou pa janm satisfè.” “Men se pou tout moun chèche aksè lalwa,” moun lan di. “Poukisa pèsonn pat vini mande pèmisyon antre pandan tout ane sa yo?” Gad la rann li kont ke moun lan te rive fen lavi li, e li rele fò pou moun preske soud sa ka tande l, li di konsa: “Pa gen lòt moun ki ta ka jwenn aksè isit la. Pòtay sa te fèt pou ou menm sèlman. Map fenmen l kounye a.”